Opgeven

“Weet je zeker dat je dit wilt?” vroeg mijn leidinggevende. Ik wist ook niet meer of ik wel voor de BAC wou verschijnen, oftewel de commissie die zou beslissen of ik promoveerde van mijn toenmalige positie als universitair hoofddocent naar een positie net onder die van persoonlijk hoogleraar. Het zag er slecht uit: mijn onderzoeksvoorstellen waren op niets uitgelopen, en ik had de afgelopen twee jaar niets gepubliceerd. Studenten waren wel erg te spreken over mijn onderwijs. Zou ik deze hopeloze ratrace niet beter opgeven voor een onderwijsbaan?

Opgeven is voor veel mensen een vies woord. Opgeven is voor slappingen. We bewonderen de mensen die altijd dóór zijn gegaan en tegen alle verwachtingen in hun doel hebben bereikt. Opgeven gaat altijd gepaard met gekrenkte trots.

Maar deze redenering is een voorbeeld van survivorship bias. Soms lees je hoe een dolfijn een drenkeling van de verdrinkingsdood heeft gered. Hij begreep dat zo’n spartelende tweevoeter niet in zee thuishoort, en duwde de drenkeling terug naar de kust. Het is een prachtig verhaal, tot je je realiseert dat we dit alleen weten van de fortuinlijken die de goede kant op zijn geduwd. Misschien vinden dolfijnen het gewoon leuk om tegen drijvende mensen aan te duwen, ongeacht waarheen? Hoeveel drenkelingen zijn door zo’n speelse dolfijn van de kust af geduwd?

Hoeveel mensen blijven in een toxische relatie omdat ze weigeren te accepteren dat de relatie niet te redden is? Hoeveel mensen hebben al hun tijd, geld, en vriendschappen opgeofferd voor een mislukte carrière in de muziek of de filmindustrie? Of zich diep in de schulden gestoken voor een kansloze startup? Die mensen die we zo bewonderen zijn de fortuinlijken wiens harde werk hun relatie heeft gered, of hun miljoenenbedrijf heeft gerealiseerd. Maar de mensen voor wie dit allemaal trekken aan een dood paard is geweest zien we niet.

Uiteindelijk koos ik eieren voor mijn geld. Als senior docent kan ik me nu veel meer wijden aan het opleiden van de volgende generatie van beleidsmakers, onderzoekers, en ondernemers. Ik kan meer mijn creativiteit kwijt in het ontwikkelen van nieuw lesmateriaal. In plaats van zelf aan de wetenschappelijke literatuur bij te dragen, merk ik nu hoe leuk het is om die literatuur met studenten te delen, en ze de stand van de wetenschap bij te brengen in onderwerpen als klimaatverandering, economische groei, en achteruitgang van biodiversiteit.

Ik besef ook dat die weg naar persoonlijk hoogleraar niet bij me paste, en dat het najagen van onderzoeksgeld en publicaties sommigen van mijn collega’s verblindt voor de behoeften van studenten en het werkveld. Door op te geven heb ik een plek in het systeem gevonden waar ik me beter thuis voel.

Het is volkomen legitiem om de afweging te maken of een strijd je energie nog waard is. Als die strijd meer van je vergt dan het je waard is, geef hem dan gerust op. Vergeet trots. Meer dan doorgaan is juist opgeven een overwinning op jezelf.